|
Rechtbank ’s-Gravenhage
nevenzittingsplaats Alkmaar
meervoudige kamer
U I T S P R A A K
artikel 8:70 Algemene wet bestuursrecht (Awb)
jo artikel 71 Vreemdelingenwet 2000 (Vw 2000)
reg.nr: AWB / 01/34003 OVERIN
inzake: A, geboren op [...] 1977, van Somalische nationaliteit, verblijvende
te B, eiseres,
gemachtigde: mr. L.B.J. Movig, advocaat te Den Helder,
tegen: de Minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie, voorheen de
Staatssecretaris van Justitie, verweerder,
gemachtigde: mr. P.E.G. Heijdanus Meershoek, ambtenaar bij de Immigratie- en
Naturalisatiedienst van het Ministerie van Justitie.
I. Procesverloop
1. Op 1 augustus 2000 heeft eiseres een aanvraag ingediend om toelating als
vluchteling. De aanvraag wordt op grond van artikel 117 Vw 2000 aangemerkt
als een aanvraag tot verlening van een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd
als bedoeld in artikel 28 Vw 2000. Op 26 april 2001 heeft verweerder aan
eiseres schriftelijk mededeling gedaan van het voornemen de aanvraag af te
wijzen. Bij brief van 21 mei 2001 heeft eiseres haar zienswijze op dit
voornemen naar voren gebracht. Bij besluit van 23 juli 2001 heeft verweerder
de aanvraag afgewezen.
2. Bij beroepschrift van 25 juli 2001, aangevuld bij brief van 14 augustus 2001,
heeft eiseres tegen dit besluit beroep ingesteld bij de rechtbank. Op 16
augustus 2001 zijn de op de zaak betrekking hebbende stukken van verweerder
ter griffie ontvangen.
3. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 9 december 2002. Eiseres
is aldaar in persoon verschenen, bijgestaan door haar gemachtigde. Verweerder
heeft zich doen vertegenwoordigen door zijn voornoemde gemachtigde. Tevens
was ter zitting aanwezig M.A. Hersi, als tolk in de Somalische taal.
II. Asielrelaas
Eiseres is afkomstig uit Mogadishu. Zij behoort tot de bevolkingsgroep
Galadi, substam Aba Jibil. Eiseres en haar familie zijn jarenlang bij
voortduring afgeperst en overvallen door gewapende mannen van de Habar Gedir.
Tijdens deze overvallen is haar moeder mishandeld. Omdat de stam van eiseres
heel klein en ongewapend is, kregen ze geen bescherming tegen de overvallen
en afpersingen. De oom van eiseres is tijdens een overval door de Habar Gedir
op de ijsfabriek van haar grootvader vermoord. Hierop besloot zij, samen met
een aantal andere familieleden, naar Nederland te vluchten.
III. Standpunten partijen
1. Eiseres heeft aan het beroep ten grondslag gelegd dat haar ten onrechte
een verblijfsvergunning bepaalde tijd als bedoeld in artikel 28 Vw 2000 is
onthouden. Eiseres is uit haar land van herkomst gevlucht vanwege gegronde
vrees voor vervolging. Ten onrechte gaat verweerder uit van de stelling dat
alle etnische minderheden, met uitzondering van de met name genoemde
minderheden in een door de laatste ontwikkelingen achterhaald ambtsbericht
van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, opgevangen kunnen worden in
Puntland. Verweerder gaat voorbij aan de bevindingen van deze rechtbank,
nevenzittingsplaats Zwolle, van 19 april 2001 (AWB 00/6191), waarin wordt
geoordeeld dat leden van een aantal minderheidsgroepen geen
vestigingsalternatief hebben in Noord-Somalië. Voorts blijkt uit berichten
van de BBC dat in Puntland wederom gevechten zijn uitgebroken en het gebied
weer is verdeeld tussen elkaar bevechtende gewapende groeperingen, zodat niet
gesproken kan worden van een veilige verblijfsituatie in Puntland voor
eiseres. Verder heeft verweerder ten onrechte gesteld dat eiseres tezamen met
haar moeder zou kunnen terugkeren naar Somalië. De moeder van eiseres staat
in Nederland onder medische behandeling en is niet in staat om te reizen.
Eiseres kan als alleenstaande vrouw niet terugreizen naar Somalië. Aldaar is
geen familieopvang aanwezig en evenmin een gebied waar clangenoten woonachtig
zijn. Eiseres behoort immers tot een zeer kleine etnische minderheid, die
geheel is verdreven uit het oorspronkelijk clangebied in Zuid-Somalië en
waarvan zich geen of nauwelijks clanleden elders in Somalië bevinden. De
overige gezinsleden van eiseres bevinden zich allen in Nederland en in het Verenigd
Koninkrijk. Scheiding van eiseres met de overige gezinsleden levert een
inbreuk op op haar recht tot gezinsleven.
2. Verweerder heeft zich op het standpunt gesteld dat eiseres niet in
aanmerking komt voor de gevraagde verblijfsvergunning. Het persoonlijke
relaas van eiseres geeft hiertoe geen aanleiding. Eiseres heeft de dood van
haar oom niet zelf geconstateerd, doch slechts van derden vernomen. Evenmin
heeft zij hiervan documenten overgelegd. Bovendien is de asielaanvraag van de
moeder van eiseres afgewezen. Eiseres behoort niet tot één van de categorieën
Somaliërs waarvoor een categoriaal beschermingsbeleid is ingesteld.
3. Bij verweerschrift heeft verweerder, in aanvulling op het bovenstaande,
het volgende aangevoerd. De familie van eiseres werd reeds zes jaar voor haar
vertrek door bandieten lastig gevallen. Eiseres heeft voorafgaand aan de
afpersing jarenlang zonder problemen in Mogadishu kunnen wonen. Derhalve is
ook geen sprake van zodanige systematische vervolging wegens de clanafkomst
van eiseres.
4. Ter zitting is namens eiseres nog het volgende aangevoerd. Het bestreden
besluit is onbevoegd genomen, omdat de functies van medewerker en senior
medewerker niet voorkomen in het besluit met betrekking tot
(onder-)mandatering van de Immigratie- en Naturalisatiedienst van 1997,
gepubliceerd in de Staatscourant 1997, nummer 185. Het besluit kan niet in
stand blijven nu het door een senior medewerker is ondertekend. Voorts had
eiseres op grond van het overgangsrecht moeten worden gehoord door een ambtelijke
commissie. Bovendien is zij tijdens het nader gehoor niet gehoord in haar
moedertaal Mai Mai.
IV. Overwegingen
1. Aan de orde is de vraag of het bestreden besluit in rechte stand kan
houden.
2. Ingevolge artikel 10:3, eerste lid, Awb kan een bestuursorgaan mandaat
verlenen, tenzij bij wettelijk voorschrift anders is bepaald of de aard van
de bevoegdheid zich tegen mandaatverlening verzet. Ingevolge artikel 1,
eerste lid Algemene ondermandaatregeling van het Hoofd Immigratie- en
Naturalisatiedienst van 15 december 1997 (Staatscourant 1997, nr. 247, pagina
14) is het Hoofd van de Immigratie- en Naturalisatiedienst bevoegd
ondermandaat te verlenen van de in artikel 2 van voornoemde
ondermandaatregeling aan hem gemandateerde bevoegdheden aan de in de bijlage
bij dit besluit genoemde en onder hem ressorterende functionarissen, een en
ander voor zover dat in overeenstemming is met de taak en functie van de
betreffende functionaris. Blijkens de bijgevoegde lijst van functionarissen
komen zowel de functie medewerker als de functie senior medewerker op deze
lijst voor. De ondermandaatregeling is een uitwerking van de door eiseres
genoemde mandaatregeling Ministerie van Justitie 1997 (Staatscourant 1997,
nr. 185, pagina 13). Op grond van het vorenstaande is de rechtbank van
oordeel dat het besluit bevoegd en in overeenstemming met de Awb tot stand is
gekomen.
3. Ingevolge artikel 13 Vw 2000 wordt een aanvraag tot het verlenen van een
verblijfsvergunning slechts ingewilligd indien internationale verplichtingen
daartoe nopen, met de aanwezigheid van de vreemdeling een wezenlijk
Nederlands belang is gediend, dan wel klemmende redenen van humanitaire aard
daartoe nopen.
4. Op grond van artikel 29, eerste lid, Vw 2000 kan -voor zover hier van
belang- een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd als bedoeld in artikel 28
Vw 2000 worden verleend aan de vreemdeling:
a. die verdragsvluchteling is;
b. die aannemelijk heeft gemaakt dat hij gegronde redenen heeft om aan te
nemen dat hij bij uitzetting een reëel risico loopt om te worden onderworpen
aan folteringen, aan onmenselijke of vernederende behandelingen of
bestraffingen;
c. van wie naar het oordeel van Onze Minister op grond van klemmende redenen
van humanitaire aard die verband houden met de redenen van zijn vertrek uit
het land van herkomst, in redelijkheid niet kan worden verlangd dat hij
terugkeert naar het land van herkomst;
d. voor wie terugkeer naar het land van herkomst naar het oordeel van Onze
Minister van bijzondere hardheid zou zijn in verband met de algehele situatie
aldaar;
e. (…)
f. (…).
5. Artikel 31, eerste lid, Vw 2000 bepaalt dat een aanvraag tot het verlenen
van een verblijfsvergunning als bedoeld in artikel 28 Vw 2000 wordt afgewezen
indien de vreemdeling niet aannemelijk heeft gemaakt dat zijn aanvraag is
gegrond op omstandigheden die, hetzij op zich zelf, hetzij in verband met
andere feiten, een rechtsgrond voor verlening vormen.
6. Verweerder pleegt het relaas en de daarin gestelde feiten voor waar aan te
nemen, indien de asielzoeker alle hem gestelde vragen zo volledig mogelijk
heeft beantwoord en het relaas op hoofdlijnen innerlijk consistent en
niet-onaannemelijk is en strookt met wat over de algemene situatie in het
land van herkomst bekend is. Indien zich de omstandigheid voordoet van artikel
31, tweede lid, onder f, Vw 2000 mogen zich in het relaas van de vreemdeling,
om het geloofwaardig te achten, geen hiaten, vaagheden, ongerijmde wendingen
en tegenstrijdigheden op het niveau van de relevante bijzonderheden
voorkomen; van het asielrelaas moet dan een positieve overtuigingskracht
uitgaan.
7. Ingevolge artikel 1, onder l, Vw 2000 wordt onder verdragsvluchteling
verstaan: de vreemdeling die vluchteling is in de zin van het Verdrag van
Genève van 1951 betreffende de status van vluchtelingen (het
Vluchtelingenverdrag). Ingevolge artikel 1(A)-2 Vluchtelingenverdrag worden
als vluchteling aangemerkt vreemdelingen die afkomstig zijn uit een land waar
zij gegronde reden hebben te vrezen voor vervolging wegens ras, godsdienstige
of levensbeschouwelijke overtuiging, nationaliteit, politieke overtuiging of
het behoren tot een bepaalde sociale groep.
8. Vooropgesteld moet worden dat niet is gebleken dat de politieke en
mensenrechtensituatie in Somalië zodanig is, dat asielzoekers uit dat land
zonder meer als vluchteling behoren te worden aanmerkt. Dit geldt evenzeer
voor asielzoekers behorend tot de Galadi, substam Aba Jibil. Derhalve zal
aannemelijk moeten zijn dat met betrekking tot eiseres persoonlijk feiten en
omstandigheden bestaan waardoor zij gegronde reden heeft te vrezen voor
vervolging in vluchtelingrechtelijke zin.
9. In het voornemen heeft verweerder onder het kopje “De geloofwaardigheid
van de verklaringen” het volgende overwogen:
Niet duidelijk is waarom betrokkene en haar familieleden zich zes jaar lang
lieten terroriseren door gewapende mannen en niet eerder dan aangegeven
Mogadishu hebben verlaten. Het argument van betrokkene dat de familie altijd
hoopte dat de problemen opgelost zouden worden is niet overtuigend gezien de
door betrokkene geschetste terreur en moordaanslagen in het verleden. Een en
ander doet afbreuk aan de geloofwaardigheid van haar verklaringen.
Toen er uiteindélijk door de vredesbesprekingen van Djibouti zich wel een
verandering in de situatie zou kunnen voordoen heeft de familie die echter
niet meer afgewacht. Dit maakt het relaas van betrokkene niet aannemelijk.
De dood van de oom, die tot het besluit geeft geleid van de familie, het land
te verlaten wordt niet door betrokkene onderbouwd met documenten of anderszins.
Betrokkene meldt hier getuigenverklaringen. Zij noch haar moeder hebben de
moord op de oom zelf geconstateerd. Daarmee is de moord op de oom door
betrokkene niet aannemelijk gemaakt hetgeen afbreuk doet aan de
geloofwaardigheid van haar verklaringen.
10. Evenwel heeft verweerder zich noch in het voornemen, in de bestreden
beschikking, in het verweerschrift, noch ter zitting zich op het standpunt
gesteld dat het asielrelaas van eiseres ongeloofwaardig is. De rechtbank
merkt daarbij op dat eiseres geen omstandigheden zijn tegengeworpen als
bedoeld in artikel 31, tweede lid, Vw 2000. Gelet hierop gaat de rechtbank
ervan uit dat verweerder het relaas van eiseres en de daarin gestelde feiten
voor waar heeft aangenomen, nu eiseres ter zake van de inhoud van het
asielrelaas geen inconsistenties of onaannemelijkheden op hoofdlijnen zijn
tegengeworpen. De geloofwaardigheid van het asielrelaas is derhalve niet
langer in het geding.
11. Gelet hierop moet verweerders standpunt zo worden uitgelegd dat hij heeft
betoogd dat eiseres niet aannemelijk heeft gemaakt dat zij heeft te vrezen
voor vervolging en dat hij daartoe -zakelijk weergegeven- onder meer heeft
overwogen dat eiseres nog geruime tijd na aanvang van de door haar
ondervonden problemen in Mogadishu is blijven wonen en dat zij de dood van
haar oom niet met documenten heeft onderbouwd.
12. De rechtbank volgt voormeld standpunt van verweerder niet en overweegt
dat de aannemelijk te achten berovingen, overvallen en afpersing van eiseres
en haar familie gedurende een lange periode, als mede de door eiseres
gestelde moord op haar oom een samenstel van omstandigheden kan zijn dat een
dusdanige beperking van de bestaansmogelijkheden oplevert dat het onmogelijk
is om nog langer maatschappelijk en sociaal te kunnen functioneren. Daarmee
kan sprake zijn van een behandeling van eiseres in haar land van herkomst,
waartegen het Vluchtelingenverdrag bescherming biedt.
13. Het geschil spitst zich derhalve toe op de vraag of de overvallen,
plunderingen en afpersingen door de Habar Gedir zijn ingegeven vanwege
roofmotieven, of dat deze mede zijn voortgekomen uit de clanafkomst van
eiseres en haar familie. Eiseres heeft gesteld dat de overvallers haar en
haar familie opzochten in verband met hun etnische afkomst, nu zij vanwege
het behoren tot een minderheidsgroep geen bescherming konden inroepen.
Verweerder stelt echter dat niet aannemelijk is geworden dat er sprake is van
op de persoon van eiseres gerichte aandacht in verband met haar etnische
afkomst, doch dat slechts sprake is van banditisme.
14. De rechtbank is van oordeel dat voor de subjectieve vrees van eiseres
-wil haar beroep kans van slagen hebben- steun moet worden gevonden in
hetgeen bekend is over de algemene situatie in haar land van herkomst. Het
ambtsbericht van de Minister van Buitenlandse Zaken van 16 februari 2000
vermeldt ten aanzien van minderheden in paragraaf 3.4.1 het volgende:
(…) “In het algemeen hadden de minderheden zwaar te lijden onder de gewapende
conflicten, daar zij ongewapend waren en door hun beroepen veelal over enige
financiële middelen beschikten. Zij waren gemakkelijke slachtoffers van roof,
plundering en moord door milities. (…)
In het conflictgebied is de positie van minderheden nog als slecht te
kenmerken. Voor de leden van de minderheden geldt in dit gebied nog steeds
dat zij eerder dan de Somali slachtoffer zijn van intimidatie en misbruik
door gewapende leden van de milities. De Speciale Rapporteur voor de
Mensenrechten in Somalië wijst erop dat vele van de mensenrechtenschendingen
in Somalië verband houden met de controle over middelen, met name land, en
dat minderheden het meest getroffen worden door deze conflicten. In de tweede
plaats hangen schendingen van de mensenrechten van minderheidsgroepen samen
met het feit dat zij onbeschermd en ongewapend zijn. Deze beide factoren
worden doorslaggevend geacht voor de onveiligheid waaraan de minderheden zijn
blootgesteld, en er zijn geen aanwijzingen voor vervolging uitsluitend
vanwege het feit dat personen tot een minderheidsgroep behoren”.
Ten aanzien van de positie van de Galadi, wordt in het ambtsbericht van de
Minister van Buitenlandse Zaken van 12 juni 2001, paragraaf 3.4.1 vermeld dat
zij niet beschikken over wapens, gedomineerd worden door de Habar Gedir,
nooit hebben deelgenomen aan de burgeroorlog en geen erg grote groep vormen.
De rechtbank merkt op dat de bestreden beschikking er geen blijk van geeft
dat dit ambtsbericht, dat dateert van voor die beschikking, bij het onderzoek
naar de aanvraag is betrokken.
15. Uitgaande van de geloofwaardigheid van het relaas van eiseres en met
inachtneming van de informatie uit de ambtsberichten over de positie van
minderheden, waaronder de Galadi, acht de rechtbank de vaststelling van
verweerder dat eiseres slechts slachtoffer is van banditisme onvoldoende
zorgvuldig tot stand gekomen alsmede onvoldoende gemotiveerd.
16. Gelet op het bovenstaande is het beroep gegrond. Gelet hierop behoeft het
zijdens eiseres overig aangevoerde thans geen bespreking meer. Het besluit
zal worden vernietigd wegens strijd met het bepaalde in de artikelen 3:2 en
3:46 Awb. Verweerder dient een nieuw besluit te nemen met inachtneming van
deze uitspraak.
17. Gelet op het voorgaande is er aanleiding om verweerder als in het
ongelijk gestelde partij te veroordelen in de kosten die eiseres in verband
met de behandeling van het beroep bij de rechtbank redelijkerwijs heeft
moeten maken. Deze kosten zijn begroot op € 644,- als kosten van verleende
rechtsbijstand.
V. Beslissing
De rechtbank:
1. verklaart het beroep gegrond;
2. vernietigt het bestreden besluit;
3. bepaalt dat verweerder een nieuw besluit neemt met in-achtneming van deze
uitspraak;
4. veroordeelt verweerder in de proceskosten, begroot op € 644,- (zegge:
zeshonderdvierenveertig euro), te betalen door de Staat der Nederlanden aan
de griffier.
Deze uitspraak is gedaan en uitgesproken in het openbaar op 10 juni 2003,
door mr. O.L.H.W.I. Korte, voorzitter, mr. W.C. Oosterbroek en mr. J.S. Reid,
leden van de meervoudige kamer, in tegenwoordigheid van mr. O. Tornij-Smeets,
griffier.
Tegen deze uitspraak staat hoger beroep open bij de Afdeling
bestuursrechtspraak van de Raad van State (adres: Raad van State, Afdeling
bestuursrechtspraak, Hoger beroep vreemdelingenzaken, Postbus 16113, 2500 BC
Den Haag). Ingevolge artikel 69, eerste lid, Vw 2000 bedraagt de termijn voor
het instellen van hoger beroep vier weken. Naast de vereisten waaraan het
beroepschrift moet voldoen op grond van artikel 6:5 Awb (zoals het overleggen
van een afschrift van deze uitspraak) dient het beroepschrift ingevolge
artikel 85, eerste lid, Vw 2000 een of meer grieven te bevatten. Artikel 6:6
Awb (herstel verzuim) is niet van toepassing.
Afschrift verzonden op: 11 juni 2003
Conc: OTS
Bp: -
D: B
|
